 |
| Mary Kuzmenkova. (2009) Flower Crying, deviantart. |
Hier zitten wat interessante mensen tussen. Kunstenaars die via hun werk emotie duidelijk maken of willen opwekken.
Maar voor ik tot dit stadium kan oprijzen, eerst de rauwe emotie maar eens onderzoeken. Dus gaan we de meest makkelijke en toegankelijke informatiebank aanbreken.
Dus, eerst internet afstruinen naar iets dat iets met emotie of tranen te maken heeft. En ja hoor, wederom heeft Wikipedia het verlossende woord:
'Catharsis
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het Latijnse woord catharsis van het Griekse Katharsis, heeft verschillende betekenissen
- Medische term: Katharsis is eeuwenlang als medische term gebruikt in de betekenis van reiniging. In een eufemistische context betreft het hier een darmspoeling. Zie catharsis.
- Psychoanalyse: In de vroege 20e eeuw, werd de term gebruikt om een intense emotionele ervaring te beschrijven die hielp bij het oplossen van een psychologisch conflict. Zie catharsis (psychologie).
- Religie: In een religieuze context betekent de term katharsis het zuiveren van het lichaam en ziel in de zin van berouw en boete. De Katharen zijn een middeleeuwse sekte binnen het christendom. Zie catharsis (religie).
- Literatuur: Bij Aristoteles staat Katharsis (reiniging) in de definitie van de tragedie voor fysieke, emotionele, religieuze en mentale reiniging. Door het beleven van eleos en phobos (beklag en angst) ervaart de toeschouwer een loutering van de ziel. Zie katharsis (literatuur).
- Catharsis is ook de naam van een metalband, zie Catharsis (band).'
Vooral de psychologische catharsis is van toepassing, maar de catharsis in de literatuur kan ook heel goed. Beide zeggen dat door een intense emotionele ervaring je geest zichzelf kan reinigen en zuiver kan maken. Uithuilen om je weer even goed te voelen. Dit was het eerste dat mij trof. Door, bijvoorbeeld, een keer diep in de put te zitten kunnen wij onszelf van de verdrietige en verschikkelijke gedachtes bevrijden en zo als het ware op nieuw beginnen.
Heel toevallig had mijn vriend een tijdschrift waar een vijftal bladzijdes inzat over tranen en de emotie die hier mee gepaard gaat. Hij herinnert mij, tijdens de uitleg van mijn idee, aan het tijdschrift dat nog wel ergens moet liggen. Na de vijf pagina's te hebben gelezen kan ik mij een beter beeld vormen. Wat doen tranen en huilen eigenlijk met de mens?
Maakt het verschil of je man of vrouw bent en kun je tranen voelen opwellen door verschillende emoties?
Die laatste is toch wel van groot belang.
Is het niet zo, stort mijn hele performance wetenschappelijker wijs in elkaar.
Maar daar hoef ik me geen zorgen over te maken. Performance heeft voor mij weinig met wetenschap te maken en lukt het niet die twee te koppelen heb ik altijd een poging gedaan.
Nu beschrijft Joachim Marshall (2009) in een artikel het volgende over tranen:
' Bij de oude Grieken mochten zelfs helden huilen. Toen Odysseus na lange avonturen bij Penlope terugkeerde, 'zwol zijn hart van innige weemoed. Wenend hield hij zijn twouwe, geliefde vrouw in zijn armen', zo lezen we bij Homerus. Tegenwoordig geldt het vergieten van tranen als een teken van zwakte.(.....) Daar zijn geen gewichtige momenten voor nodig, zoals een bruiloft, een begrafenis of een ontroerend weerzien. Vaak zijn kleine, alledaagse ergernissen, een sentimentele film of gevoelige muziek de aanleiding.'
Je merkt aan dit stukje dat, en je weet het ook, de tijden verandert zijn.
Cliché maar waar.
Mensen zijn voorzichtig met het laten zien van zwaktes. Alles wat ook maar als zwakte in de maatschappij gezien wordt, gebeurt achter gesloten deur en dichte gordijnen. Het liefst als je helemaal alleen in bed ligt. Vooral in het openbaar is het belangrijk je emoties in de hand te houden. We gaan terug naar af.
De maatschappij dwingt iedereen op zijn prive leven op straat te gooien
Met grote koeienletters op je voorhoofd schrijven wat je die dag hebt gedaan is niet vreemd als je nagaat dat Twitter in feite het zelfde is en doet. We moeten open naar elkaar toe zijn en elkaar respecteren. Maar janken hoort niet bij dat pakket. Vooral om die kleine dingen moet je niet gaan huilen. Dat wil niemand zien. Doe je het wel dan wordt je of instabiel geacht of mensen denken dat je je gewoon aanstelt. Niemand wil in principe huilend op de werkvloer gevonden.
Dingen die je thuis doet, dus de sentimentele film en gevoelige muziek, triggeren de tranen die je eigenlijk ten alle tijden binnen moet zien te houden in navolging van je sociale leven en werk of school.
Emotie moet er eigenlijk ten alle tijden zijn, maar eigenlijk ook liever zo weinig mogelijk.
Nog een citaat uit het zelfde artikel van Marschall (2009):
'(.....)waarom het tot op heden niet is gelukt is een kende volkswijsheid ook experimenteel te bevestigen: dat het een mens goeddoet wanneer hij een lekker uithuilt. Deze opvatting, die bekentstaat als de catharsistheorie (Grieks voor 'reining', 'zuivering') berust wettenschappelijk gezien op drijfzand.'
Dit slaat ook op het eerste citaat van Wiki. We kennen allemaal de uitspraak dat uithuilen goed is voor de mens en dat opkroppen van deze gevoelens in geen geval gunstig is. Als je zo gaat denken, zijn we er allemaal behoorlijk slecht aan toe. Mensen blijven zich een goede bui van tranen onthouden en kunnen zo niet even lekker uithuilen. Al helemaal niet bij iemand anders! Je zou er niet aan moeten denken. Lekker alleen in bed en bekenden is beter.
Uit het artikel blijkt wel dat je in bepaalde omstandigheden je niet altijd opgelucht voelt als je even lekker gehuild hebt:
Marschall (2009) schrijft:
' In de jaren tachtig en negentig hebben psychologen als Susan Labott van de Unversiteit van Illenois tal van studies gepubliceerd waarbij geen enkel positief effect van huilen kon worden aangetoond - integendeel! In 1991 liet Labott haar proefpersonen naar de film Brian's Song kijken, over een voetballer die kanker krijgt. Veel van de proefpersonen werden tot tranen geroerd, maar na afloop van de film voelden ze zich over het algemeen heel neerslachtig. (.....) Andere deelnemers daarentegen, die na het filmdrama twee korte optredens van de legendarische Amerikaanse komieken George Carlin en Robin Williams te zien kregen, hielden niet alleen op met huilen, maar voelden zich na afloop van het experiment zelfs een beetje beter dan voor de film.'
Deze mensen hebben dus onder verschillende omstandigheden gehuild en hebben verschillende emoties hiermee aangeraakt. Het is dus niet zo dat je je altijd ellendig voelt als je gehuild hebt. Hier gaat wel een emotie aan vooraf. Iets wat je doet huilen is ook vaak de emotie. Het kan verdrietig of gelukkig. Uit eigen ervaring moet ik zeggen dat een huilbui uit puur geluk kan bestaan en dat je daar niet erg depressief van wordt en in het minst ellendig.
Van deze gedachtes ga ik gebruik maken en mijn performance op die dingen focussen.
Ik wil met mij performance emoties van anderen aanwakkeren. Hoe ga je je voelen als iemand zou gaan huilen in het openbaar? Plotseling uit het niets. Zou je ongemakkelijk worden, verbaasd zou ook kunnen. We zijn huilen niet gewend. Helemaal niet in het openbaar. Het is intiem en maakt zelfs grote ruimtes klein. Heel klein en heel dichtbij.
Ik ga zien of het me lukt om het op te roepen, welke emoties er mee gepaard gaan en hoe de mensen zich in mijn huilende aanwezigheid gaan gedragen.
Bronnen:
Marschall, J. (2009). De taal van tranen. Psyche & Brein, 2 (6),46-52.
Schrijver onbekent. (2010). Catharsis. Verkregen op 25 oktober 2010, viahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Catharsis
Geen opmerkingen:
Een reactie posten